Portfolio | Programma | Onderzoek | Publicatie
     

POSING AS... A BOOK | BLdR

Publicatie

Overzicht van 20 jaar Posing as… kunstproducties.
– 30x20cm
– Pagina’s: 275
– Uitgave: BLdR Ligteringen | de Rooij
– Den Haag | Amsterdam 2023

ALS JE TOCH BEZIG BENT . . .
De kunst van de sociale ruimte

Publicatie

Handleiding voor opdrachtgeverschap, door overheid aan de creatieve sector.
ABKV / Gemeente Zaanstad.

BEDRIJVENTERREINEN
Foto-onderzoek / boekontwerp

Titel: Ontwerpkracht voor bedrijventerreinen. Opdracht: Gemeente Hoorn, Bond Nederlandse Architecten BNA

KUNST & ERFGOED
Bonifatiuskerk Zaandam / restauratie

Vloer: Hansje van Halem. In opdracht van Adviesteam Kunst & Vormgeving Gemeente Zaanstad, Bouwmeester Bisdom Haarlem en Bonifatiuskerk Zaandam

KEUZEVERWANTSCHAP
GEZONDHEID & RUIMTE
Kennis & Onderzoeksprogramma

Kennis- en onderzoeksprogramma over de interactie tussen ruimtelijke inrichting en gezondheid. Architectuurcentrum | aMb 2016/17. Organisatie & concept: H.Ligteringen | M.Leeuwenkamp i.s.m. NVTL / Nederlandse Vereniging voor Tuin- en Landschapsarchitectuur. Partners: Nederlandse Vereniging voor Tuin- en Landschapsarchitectuur (NVTL), RIVM / Kenniscentrum Healthy Urban Living, WageningenUR - leerstoelgroep landschapsarchitectuur, VHG - Branchevereniging voor ondernemers in het groen, Gemeente Houten, Duurzaamheidsfonds Houten, Fonds Creatieve Industrie.

KEUZEVERWANTSCHAP
Publicatie 2017

Gezondheid & Ruimte bevat artikelen, ruimtelijke suggesties, ontwikkelscenario’s en ontwerprichtlijnen voor ruimtelijke ontwikkeling vanuit het gezondheidsperspectief.
Concept, redactie & layout: Hans Ligteringen, Marike leeuwenkamp. Uitgave: Architectuurcentrum Makeblijde | aMb. Bijdragen: Hans Ligteringen, Marike leeuwenkamp, Theresia Leuchtenberger Technische Universität Berlin), TRACK Landscapes, Karres+Brands, H+N+S, Strootman Landschapsarchitecten, B+B en NVTL.

GEZONDHEID & RUIMTE
Ontwerponderzoek

Crosssectoraal onderzoek naar de transitie van een bedrijvenzone (De Molenzoom in Houten) naar een gezond woonwerkgebied. Jonge stedelijke professionals, werkten in samenwerking met deskundigen en studenten(WUR) op het gebied van milieu, planologie, psychologie, gezondheid, design en beleid aan ruimtelijke scenario’s voor gezondheid
# Organisatie & concept: Architectuurcentrum Makeblijde | aMb i.s.m. NVTL 2011. Deelnemers: TRACK Landscapes, Karres+Brands, H+N+S, Strootman Landschapsarchitecten, B+B, Commissie Vakontwikkeling van de NVTL, RIVM, DN Urbland Landschapsarchitect, Gemeente Houten, WoldendorpWildervank RCE, JansenGebiedsinnovatie, Eco-Wise, VHG Branchevereniging voor ondernemers in het groen, WUR, RUG faculteit Gedrags -en Maatschappijwetenschappen, Jutta Hinterleitner - Architect/BNA onderzoek.

ONTWERPEN VOOR GEZONDHEID
Collegereeks

Deskundigen uit ruimtelijke ordening, zorg, wetenschap en creatieve industrie gaan in op de relatie
tussen gezondheid en bebouwde omgeving. Architectuurcentrum Makeblijde | aMb & NVTL
# PLANNING VOOR GEZONDHEID 23.09. // Mathijs Dijkstra - MD Landschapsarchitecten
# GEZONDHEID & RUIMTE 23.09. // Maria Koelen | Health & Society | Wageningen University
# COMFORTZONE | BELEVING & GEDRAG 14.10. // Wouter Tooren | Bureau Eyckveld
# LEVENDE GEBOUWEN 14.10. // Pieter Hennipman | Eco-Wise
# HOE MAKEN WE GEZONDE STEDEN? 18.11. // Martin Knuijt | OKRA Landschapsarchitecten
# STEDELIJKE NATUUR & GEZONDHEID 18.11 Sjerp de Vries, Environmental Research (Alterra), WUR

GEZONDHEID & RUIMTELIJK BELEID
Seminar

Prominente deskundigen, designers en beleidsmakers op het gebied van gezondheid en ruimtelijke ordening houden pleidooien voor een nieuwe kijk op ruimtelijke ordening waarbij de focus niet alleen ligt op economische waardecreatie, maar ook op gezondheid en persoonlijke-, maatschappelijke- en milieuwaarden. # Tjisse Brookman - zorgverzekeraar De Friesland, Arthur van Iersel - GGD GHOR # Hanneke Kruize - RIVM # Dirk Sijmons - H+N+S # Jeannette Schreurs - Niek Roozen bv. Organisatie & concept: Architectuurcentrum Makeblijde | aMb i.s.m. NVTL.

DE GROTE VERBOUWING
RUIMTE | KLIMAAT
Kennis-, ontwerp-, participatieprogramma

Kennis-, ontwerp- en participatieprogramma rond klimaatadaptatie. Maatregelen voor ruimtelijke adaptatie zullen lokaal vooral succesvol zijn als zij worden verbonden met andere opgaven op het gebied van leefbaarheid, ruimtelijke ordening en economie. Dit betekent dat locaties opnieuw geobserveerd, geanalyseerd en begrepen moeten worden vanuit huidig én toekomstig gebruik en vanuit het klimaatperspectief. # Organisatie & concept: H.Ligteringen | C.Temperilli. | Architectuurcentrum Makeblijde | aMb. Partners: Het programma is uitgevoerd dankzij de steun van en in samenwerking met de Nederlandse Vereniging voor Tuin- en Landschapsarchitectuur (NVTL), Gemeente Houten, Duurzaamheidsfonds Houten, Fonds Creatieve Industrie.

KLIMAATATELIERS
Terreinverkenningen, Publicatie

Klimaatadaptatie vraagt naast technische en ruimtelijke ingrepen ook het inbedden van burgerparticipatie in het beleids- en uitvoeringsproces. De beste manier om burgers voor langere tijd als probleemeigenaar bij klimaatissues te betrekken is ze een rol te geven bij de uitwerking van concrete ruimtelijke opgaven. In het verhaal over hoe een stad gebruikt en beleefd wordt liggen de integrale oplossingen voor zowel klimaatadaptatie als voor nieuwe (her)gebruiks-, en verbetersuggesties. # Organisatie & concept: Architectuurcentrum Makeblijde | aMb 2016. Projectteam: Gemeente Houten, Annette de Vries, Jeannette Schreurs, Arjan Vergeer, Claudia Temperilli, Fien Dekker, Guido Schot, Jutta Hinterleitner, Maria Jesus Huarte, Marike Leeuwenkamp, Pieter Hennipman, Quirijn Kuchlein, Ramon Elsevier, Thomas Jansen. Uitgave, Publicatie: Architectuurcentrum Makeblijde | aMb. Met steun van: Fonds Creatieve Industrie / Duurzaamheidsfonds Houten

WATER | STAAT
STATE OF THE ART \\ LOCALE CLIMATE
Waterseminar 22.0.01.16

Tijdens het seminar WATER | STAAT wordt ingegaan op ‘state of the art’ klimaat- en waterprogramma’s, die al zijn opgezet in bestaande openbare ruimte. Samenwerken’ is het terugkerende credo binnen de zogenaamde adaptatiestrategieën. Maar hoe houdt je allemaal hetzelfde doel voor ogen, namelijk de gebouwen en openbare ruimte daaromheen niet alleen klimaatneutraal en waterrobuust, maar ook comfortabel en economisch vitaal te maken? Organisatie & concept: Architectuurcentrum Makeblijde | aMb. Met bijdragen van Hans Ligteringen, Egbert Roozen directeur - VHG Branchevereniging voor ondernemers in het groen, Erik Groenland - gemeente Houten Milieu, Thomas Jansen - Jansen Gebiedsinnovatie, Ferdinand Kiestra, innovator bij Waterschap Aa en Maas, Tieme Haddeman - Urban Green, Jeannette Schreurs - Niek Roozen Landscape Architect

RUIMTE & KLIMAAT
Collegereeks

Colleges over landschappelijke opgaven en uitdagingen die alleen zinvol kunnen worden opgelost door interventies op een groot schaalniveau. # WATERVEILIGHEID Mathieu Schouten - gemeente Nijmegen, Cor Beekmans – Rijkswaterstaat, Eric Luiten - Rijksadviseur Landschap en Water # ECOLOGISCHE VEERKRACHT Flip Witte - KWR Watercycle Research Institute, Nieuwegein, Stijn Koole - Bosch Slabbes # ENERGIELANDSCHAPPEN Nikol Dietz - H+N+S landschapsarchitecten, Renzo Veenstra - RRog stedenbouw en landschap # LEEFKLIMAAT Sanda Lenzholzer – WUR, Annemieke Fontein - gemeente Rotterdam # INNOVATIEVE INFRASTRUCTUUR Paul Kersten - wUrck, Mark Degenkamp - gemeente Utrecht

KANAAL
Ontwerponderzoek

 

Architecten en geïnteresseerde burgers onderzoeken hoe ecosysteemdiensten en milieu- en energietechniek gebruikt kunnen worden om de ‘kanaalzone’ langs het Amsterdam-Rijnkanaal te transformeren naar een toegankelijk natuurrijk gebied met geheel nieuwe gebruiksfuncties voor recreatie, energie, klimaatadaptatie en/of duurzame bedrijvigheid, zorgfuncties, sport et cetera.? Energie- water- en ecologische kringlopen worden zichtbaar en beleefbaar geïntegreerd binnen landschap, architectuur en infrastructuur. # Deelnemers: Hans Ligteringen - Marieke van Hensbergen - Architect at JDWA, Guido Schot - Studio-one, Judith Scharff - Scharff-landarchvisuals, Claudia Temperilli – Architect, Thomas Jansen – Gebiedsinnovatie, Deltavormgroep

IDENTITEIT EN TOEKOMSTIGBESTENDIGHEID
VAN EEN NEW TOWN
Publicatie

Samenstelling & redactie: Hans Ligteringen Karin Christof
Uitgeverij: Blauwdruk, Architectuurcentrum Makeblijde | aMb
Artikelen: Hans Ligteringen | Karin Christof | Marrit van der Schaar | Ivan Nio | Marieke Rietbergen

A PERFECT WORLD
Ontwerponderzoek | Publicatie

A Perfect World is het resultaat van ontwerpend onderzoek naar het levensloopbestendig maken van Modelstad Houten, dat in 2012 en 2013 is uitgevoerd op initiatief en onder leiding van Hans Ligteringen en Karin Christof. ///// Met bijdragen van: Caro van Dijk (Caro van Dijk Architectuur), André Botermans (Stedenbouwkundige Gemeente Houten), Petra Dijkstra (woningstichting Viveste), Joost Maas (Habion), Sep Meijers (Voorzitter PCOB Protestants Christelijke Ouderen Bond), Erwin van den Brink, Jelmar Brouwer, Lisanne Gerritzen, Floris Grondman, Kim Kool, Mirte van Laarhoven, Willemijn van Manen, Nik van Nuland, Mark Spaan, Mark van Vilsteren, Brigitta van Weeren (Studenten landschapsarchitectuur Academie van Bouwkunst Amsterdam), Rochelle Wolvers (Urbanism TU Delft), Hans Ligteringen, Karin Christof (Architectuurcentrum | aMb). Partners: Viveste, Habion, de gemeente Houten, de Ouderenbond en de studenten van de Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten AHK /Academie van Bouwkunst en de TU Delft, Park Makeblijde, Reinder Bakker /Overtreders W, Marieke van den Heuvel, Marieke Timmermans, Chris van Gent en Stimuleringsfonds Creatieve Industrie

HOUTEN MODELSTAD | HOUDEN VAN HOUTEN
Identiteit | Governance | Toekomstvisie
Seminar 05.07.2013

Een dag lang wordt met politici, burgers, wetenschappers en stedelijke professionals de balans opgemaakt van de suburbane modelstad Houten. De uitdaging waar de suburbane netwerksteden voor staan is om enerzijds haar waarde als suburbaan woonklimaat te behouden en anderzijds te kunnen vernieuwen om vitaal te kunnen blijven. # Organisatie & concept & Moderatie: Hans Ligteringen Karin Christof. Architectuurcentrum Makeblijde | aMb & gemeente Houten

EILAND VAN SCHALKWIJK
Gebiedsanalyse | Uitnodigingsplanologie

Ontwikkelsessies i.s.m NederlandBovenWater / aMb. / Gemeente Houten Ontwikkelsessies i.s.m LTO / Dienst Landelijk Gebied / Park Makeblijde. // Artikel: Ligteringen, Voedsellandschap als drager voor het kenmerkende open landschap op het Eiland van Schalkwijk - Dienst Landelijk Gebied / Ministerie van Economische Zaken 2012/2013

ALTIJD BUITEN | EILAND VAN SCHALKWIJK
Participatief onderzoek | Publicatie

Hans ligteringen en Marike Leeuwenkamp onderzoeken de kenmerken van het bewonen en gebruiken van het landelijke gebied zoals de voedselproductie, de gemeenschap, het natuurbeheer, de economie etc. vanuit persoonlijke betrokkenheid en kennis van tradities. Auteurs: Hans Ligteringen, Marike Leeuwenkamp, Bewoners van Schalkwijk. Uitgever: Architectuurcentrum Makeblijde | aMb
ISBN: 978-90-90265 | Paperback, pagina's: 240

PARTICIPATIEF DESIGN
SPEEDCREATIE VOOR SLOW ARCHITECTUUR
Participatief ontwerp

Het design-event was een experiment om tijdens een continue uitdijende stroom van private observaties en kleinschalige één op één dialogen tussen creatievellingen, gebiedsbetrokkenen en passanten stapsgewijs een dossier samen te stellen. Een dossier dat een nieuw beeld en belevingskader moet vormen voor het toekomstige bredere traject van gebied(her)ontwikkeling. # Concept & organisatie: Hans Ligteringen & Karin Christof. Deelnemers: Arjan Vergeer, Arthur Middelkamp, Charles Verwimp, Claudia Temperilli, Danielle Huls, Dirk Bangma, Dorothee Dijkhuis, Hans Ligteringen, Joop Zuur, Jutta Hinterleitner, Karin Christof, Marie-Jeanne de Rooij, Marike Leeuwenkamp, Paulien van Doorn, Peter Hoogeveen, Pim de Moedt, Quirijn Kuchlein, Tilmann Meyer-Faje

THFL/THINK FIRST EAT LATER
Seminar | Ontwerponderzoek | Trustdesign

THFL is een initiatief van de Adviescommissie Beeldende Kunst & Vormgeving van de gemeente Zaanstad. Producenten binnen de voedselproductieketen zijn het middelpunt van een kluwen van informatiestromen rond voedsel, voedselkennis, voedselproductie en voedselbeleving. Beeldvorming over voedselveiligheid en duurzaamheid is een belangrijke (f)actor bij het ontwikkelen van producten binnen de productieketen. Vertrouwen is direct verbonden met nemen van verantwoordelijkheid. Verantwoordelijkheid voor aanbod, keuzevrijheid, veiligheid, hygiëne, zorg, milieu, welzijn, gebruikersgemak, werkomgeving, smaak, omgeving, ruimtelijke ordening, toegankelijke informatie et cetera. De creatieve sector heeft bij uitstek de vaardigheden om nieuwe originele concepten voor beeldvorming en communicatie te ontwikkelen. # Deelnemers: Esther Polak & Ivar Van Bekkum  | Jeroen Barendse – Bureau LUST | Marie Jeanne de Rooij / POLYMORPH | Caro Verbeek  | Peter van der Helm  | Martijn Engelbregt - EGBG.nl  | Studio Eric Klarenbeek & Maartje Dros | Eric Vreedenburgh - Archipelontwerpers | Mattie van der Worm | Eiproma | Adriaan Goede / Exter | van Wijngaarden | Hellema BV. THFLteam: Hans Ligteringen / Guda koster / Reinder Bakker

HET GROENE GEMAK
HEDENDAAGS 'REWILDING' & GROENE EXOTEN
TULPEN & PAPAVERS
Crossmedia tentoonstelling

In de tentoonstelling HET GROENE GEMAK laten kunstenaars en ontwerpers hun fascinatie zien voor de ongemakkelijke relatie mens-natuur, vooral het beheersen, toe-eigenen en bezweren van de natuur. GEMAK belicht de status van groene exoten in Nederland. Groene Gemak: GEMAK | Marie Jeannne de Rooij & Galerie Maurits van de Laar. TULPEN & PAPAVERSLigteringen / Leeuwenkamp 2013

TUIN | VERLANGEN & CONTROLE
Film

De film reconstrueert uit een groot aantal gesprekken met experts op het gebied van kunstgeschiedenis, landschap & openbare ruimte, tuinarchitectuur, technologie en muziek, een zestal doorlopende verhalen die elk op eigen wijze een persoonlijk engagement uitlichten in de context van een specifiek vakgebied. # INTERVIEWS / VOICEOVER: Clemence Kik-Van Gils & Luke Dijksma-Koopal, Doopsgezinde-Remonstrantse Gemeente Hoorn --- Prof. Dr. E.A. (Erik) de Jong,Universiteit Leiden, Geschiedenis van tuin- en landschapsarchitectuur --- Piet Oudolf,Tuinarchitect --- Ir. Leendert Koudstaal, Boom-expert gemeente Den Haag --- J.H. (Jan) Scholten, Hoofd Stadskwekerij Den Haag ---Drs. W.N.J. (Bob) Ursem, Wetenschappelijk directeur hortus botanicus TU Delft --- Wim Vriezen, Programmamaker Radio Nederland Wereldomroep

HART VOOR DE STAD
STAD & BEHEER | DEN HAAG
Film

Het visuele profiel van een stad en daarmee samenhangend haar imago en identiteit wordt voor een belangrijk deel bepaald door de structuur van haar beheer(s)organisatie. De film zoomt in op dit enkele facet van stedelijke dynamiek en visualiseert Den Haag vanuit het perspectief van haar beheer(s)verantwoordelijkheid. # Film: 40 Minuten 2500 ex | Afdeling Communicatie, Dienst Stadsbeheer Gemeente Den haag. Concept, camera, geluid, samenstelling, regie, montage: Hans Ligteringen. Research & coördinatie: Didi Corver, afdeling Communicatie, Dienst Stadsbeheer. Concept & advies: Marie Jeanne de Rooij

AUSTRALIA 2005.07
DE OVERKANT / DOWN UNDER
MAPPING THE SYSTEM / (RE)MAPPING DOWN UNDER
Fotografie-onderzoek | Publicatie
Atrium Stadhuis Den Haag

Het fotoproject Mapping the System 2005/2007 heeft de uiterst subjectieve zintuiglijke beleving van logica en samenhang in ‘(stedelijke) ruimte' als onderwerp. Mapping the System is een onderzoek naar verborgen structuren in ruimtelijke ordening. Ruimtelijke ordening als residu van zelfregulering (toeval) en planning (controle). Publicatie: De Overkant | Down Under

AUSTRALIA
MAPPING THE SYSTEM / (RE)MAPPING DOWN UNDER
Film-research project | Haags Historisch Museum


De film brengt de gefotografeerde, gefilmde stad én de gearchiveerde stad als visueel vergelijkbare ruimtelijke en architectonische constructies samen in één framewerk. Afgebeelde structuren van ruimtelijke ordening in de breedste zin van het woord worden vergeleken met de ruimtelijke ordening van stedelijke data Beide zijn representaties van dezelfde sociale stedelijke processen en patronen en beide zijn ontsproten aan ons verlangen naar een tastbaar collectief geheugen vastgelegd in een architectonisch framewerk waarin de voortschrijdende TIJD ogenschijnlijk en bedrieglijk is geëlimineerd.

AUSTRALIA
MAPPING THE SYSTEM / (RE)MAPPING DOWN UNDER
Fotografie

Het fotoproject brengt vanuit het eigen Nederlandse culturele perspectief, het Australisch cultuurklimaat in kaart. Een cultureel klimaat ingebed in de typische Australische sociaal-geografische, klimatologische, politieke en economische omstandigheden. Het Australische stedenlandschap waar begrippen als lopen/wachten, binnen/buiten, afstand/schaal etc. een andere betekenis hebben als gevolg van geografische en klimatologische omstandigheden.

THE GREEN CITY-DIALOG
HANDS ON URBAN PLACE-MAKING
CULTURELE INTERVENTIES ALS PLANNINGSINSTRUMENT

Concept & organisatie: Karin Christof (Architectuurcentrum Makeblijde) en Vincent Kuypers (Alterra, Wageningen UR) Stimuleringsfonds voor Architectuur. Deelnemers: Hans Venhuizen (cultureel planner, Bureau Venhuizen), Bart Lankester (communicatie wetenschapper, Morgenstrand), Michiel de Lange (onderzoeker, The Mobile City), Pieter Veen (landschapsarchitect, Vista Landschapsarchitectuur en Stedenbouw), Elma van Boxel (ZUS, Zones Urbaines Sensibles), Hans Ligteringen (programmamaker, Architectuurcentrum Makeblijde), moderatie: Bart Cosijn

HWGAG
Literatuur | Community-ART | Publicatie

WGAG is een community-art project met kunst en cultuur als bindmiddel en inspiratiebron voor een stad in wording. Het schrijven en beschrijven van onze persoonlijke denk- en leefruimte in samenhang met het ontworpen stadslandschap. Het project heeft expliciet ingezoomd op de rol van taal voor het in gebruik nemen en het zich toeëigenen van een nieuwe stad op een plek waar ruimte moest worden gevonden in een overwegend landelijk gebied. Concept /organisatie: Hans Ligteringen & Marike Leeuwenkamp. Bijdragen van Jan Hendrik Bakker Jutta Hinterleitner, MJF de Rooij, Angela Raanhuis